GÜNDEMDE NELER VAR?

 GÜNDEMDE NELER VAR?

1-Nan Madol

Pasifik Okyanusu'ndaki gizemli şehir Nan Madol'a yapılan son araştırmalar, şehri daha önce bilinenden çok daha gelişmiş olduğunu ortaya koydu. LiDAR teknolojisi sayesinde şehrin altında büyük bir tarım sistemi olduğu keşfedildi. Bu bulgu, Pasifik Adaları'ndaki eski uygarlıkların daha önce düşünüldüğünden çok daha gelişmiş olduğunu gösteriyor. Nan Madol, karmaşık sulama sistemleri ve tarım alanlarıyla dikkat çekiyor. Bu şehir, 17. yüzyıla kadar önemli bir yerleşim yeriydi ve daha sonra terk edilmiş. Araştırmacılar, bu bulguların Pasifik Adaları'ndaki tarihi anlayışımızı önemli ölçüde değiştireceğini düşünüyor.

Özetle, Pasifik Okyanusu'ndaki kayıp şehir Nan Madol'da yapılan araştırmalar, şehrin gelişmiş tarım sistemi sayesinde hayatta kaldığını ve bu sayede bölgedeki en önemli yerleşim yerlerinden biri olduğunu ortaya koydu. Bu bulgu, bölgedeki eski uygarlıklar hakkında bildiklerimizi değiştiriyor.

2-Çocuklarda Kişisel Bakım Ürünleri ve Ftalat Tehlikesi

Yeni bir araştırma, çocukların sıklıkla kullandığı güneş kremleri, losyonlar ve şampuanlar gibi kişisel bakım ürünlerinde yüksek miktarda toksik madde olan ftalat bulunduğunu ortaya koydu. Bu bulgu, çocuk sağlığı üzerindeki endişeleri bir kez daha gündeme getirdi.

Ftalatlar Nedir ve Neden Tehlikelidir?

Ftalatlar, plastiklere esneklik kazandıran ve yaygın olarak kullanılan bir tür kimyasal maddedir. Ancak, bu maddeler kolayca buharlaşarak havaya karışabilir veya ürünlerden sızabilir. Çocuklar, yetişkinlere göre daha fazla cilt yüzeyine sahip oldukları ve metabolizmaları henüz tam gelişmediği için ftalatlara maruz kalmaya karşı daha hassastırlar.

Ftalatların sağlığa zararları arasında şunlar sayılabilir:

• Endokrin sistem bozuklukları: Ftalatlar, hormonların işleyişini bozarak büyüme, gelişme ve üreme gibi önemli süreçleri etkileyebilir.

• Üreme sağlığı sorunları: Erkeklerde sperm sayısı ve kalitesinde azalma, kadınlarda ise adet düzensizlikleri gibi sorunlara yol açabilir.

• Bağışıklık sistemi zayıflaması: Vücudun hastalıklara karşı direncini azaltabilir.

• Astım ve alerjiler: Solunum yolu hastalıklarının riskini artırabilir.

• Kalp ve damar hastalıkları: Kalp sağlığı üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir.

• Gelişimsel sorunlar: Çocuklarda öğrenme güçlüğü, dikkat eksikliği gibi sorunlara neden olabilir.

Araştırmanın Bulguları

Yapılan araştırmada, özellikle siyah ve Latin kökenli çocuklarda ftalat seviyesinin daha yüksek olduğu tespit edildi. Bu durum, sosyoekonomik farklılıklar, ürün tercihleri ve maruziyet düzeylerindeki farklılıklarla açıklanabilir.

Araştırmanın diğer önemli bulguları arasında şunlar yer alıyor:

• Losyon ve yağ kullanımı: Nemlendirici ve güneş kremleri gibi losyonların yanı sıra yağların kullanımı, çocuklarda ftalat seviyelerini önemli ölçüde artırmaktadır.

• Ürün kalitesi: Daha düşük kaliteli ve ucuz ürünlerin, daha yüksek kaliteli ürünlere göre daha fazla ftalat içerme olasılığı daha yüksektir. Bu durum, ürünlerin üretim süreçlerindeki farklılıklar ve kullanılan malzemelerle ilgili olabilir.

• Plastik ambalajlar: Ürünlerin plastik ambalajlarda uzun süre bekletilmesi, ftalatların ürüne daha fazla geçmesine neden olabilir.

Önlemler ve Gelecek İçin Öneriler

Çocukların ftalatlara maruz kalmasını azaltmak için aşağıdaki önlemler alınabilir:

• Doğal ve organik ürünler tercih edin: Ftalat içermeyen, doğal ve organik içerikli kişisel bakım ürünleri tercih etmeye özen gösterin.

• Ürün etiketlerini dikkatlice okuyun: Ürünlerin içeriğini inceleyerek ftalat içeren maddeleri tespit etmeye çalışın.

• Gereksiz ürün kullanımından kaçının: Çocukların cildini gereksiz yere ürünlerle yormayın.

• Ev temizliğinde doğal ürünler kullanın: Ev temizliğinde kullanılan kimyasal ürünler de ftalat içerebilir. Bu nedenle, doğal temizlik ürünleri tercih etmeye çalışın.

• Plastik kullanımını azaltın: Gıda saklama ve su şişeleri gibi plastik ürünleri azaltarak ftalat maruziyetini azaltabilirsiniz.

‘’Bu konuda daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır’’. Özellikle ftalatların uzun vadeli etkileri ve farklı yaş gruplarındaki çocuklarda maruziyet düzeyleri hakkında daha detaylı bilgilere ulaşmak önemlidir.

3-Almanya Ekonomisi Durgunlukta

Almanya ekonomisi, 2023 yılının üçüncü çeyreğinde de durgunluğunu sürdürüyor. Ülke, artan faiz oranları, enerji krizi ve küresel ekonomideki yavaşlama gibi birçok faktörün etkisi altında zorlu bir dönem geçiriyor.

Ana nedenler arasında:

• Azalan siparişler: Özellikle ihracat odaklı sanayi sektöründe siparişlerin azalması, üretimi olumsuz etkiliyor.

• Yüksek enflasyon: Artan enerji fiyatları ve tedarik zincirlerindeki sorunlar, enflasyonu yükselterek tüketici harcamalarını kısıtlıyor.

• Faiz artışları: Merkez bankalarının enflasyonla mücadele etmek için faizleri artırması, yatırımları yavaşlatıyor ve ekonomik büyümeyi olumsuz etkiliyor.

• Enerji krizi: Rusya-Ukrayna savaşı sonucu ortaya çıkan enerji krizi, enerji maliyetlerini artırarak işletmelerin karlılıklarını düşürüyor.

Almanya'nın önde gelen ekonomik düşünce kuruluşları ve merkez bankası, üçüncü çeyrekte ekonomide daha fazla küçülme olabileceğini öngörüyor. Bu durum, ülkenin teknik resesyona girme riskini artırıyor. Teknik resesyon, bir ekonominin üst üste iki çeyrek boyunca küçülmesi olarak tanımlanıyor.

Alman hükümeti, ekonomideki bu yavaşlamayı tersine çevirmek için çeşitli önlemler alsa da, kısa vadede önemli bir toparlanma beklenmiyor. Hükümetin 2023 için öngördüğü yüzde 0,3'lük büyüme hedefi, ekonomik göstergeler göz önüne alındığında oldukça iyimser olarak değerlendiriliyor.

Sonuç olarak, Almanya ekonomisi, küresel ekonomideki yavaşlama ve içerideki yapısal sorunlar nedeniyle zorlu bir süreçten geçiyor. Ülkenin önümüzdeki dönemde bu zorlukları aşabilmesi için daha fazla yapısal reform yapması ve küresel ekonomideki gelişmeleri yakından takip etmesi gerekiyor.

Bu durumun Türkiye için anlamı: Almanya, Türkiye'nin önemli ticaret ortaklarından biridir. Alman ekonomisindeki yavaşlama, Türkiye'nin ihracatını olumsuz etkileyebilir ve ülkemizin büyüme hedeflerine ulaşmasını zorlaştırabilir.

4-Grönland'daki Gizemli Sismik Sinyalin Sırrı Çözüldü

Geçen yıl dünya genelindeki sismik istasyonlarda tespit edilen gizemli bir sinyalin kaynağı, bilim insanları tarafından nihayet bulundu. Kapsamlı bir araştırma sonucunda, bu sinyalin Grönland'daki devasa bir heyelan ve ardından oluşan mega tsunaminin etkisi olduğu ortaya çıktı.

Olay Nasıl Gelişti?

• Heyelan: Grönland'ın doğusundaki Dickson Fiyordu'nda bulunan 1200 metre yüksekliğindeki bir dağın zirvesinden büyük bir buzul parçası koptu. Bu kopma, devasa bir heyelana neden oldu.

• Mega Tsunami: Heyelan sonucu oluşan büyük kütle, fiyortta devasa bir dalga (yaklaşık 200 metre yüksekliğinde) oluşturdu. Bu dalga, dar fiyortta sıkışarak ileri geri hareket etti ve dünya genelinde hissedilen sismik sinyali oluşturdu.

• Sismik Sinyal: Oluşan mega tsunami, o kadar güçlüydü ki, dünya genelindeki sismik istasyonlarda 9 gün boyunca tespit edilebilecek kadar büyük bir sismik sinyal yarattı.

Nedenleri ve Sonuçları

• İklim Değişikliği: Bilim insanları, bu olayın başlıca nedeni olarak iklim değişikliği sonucu eriyen buzulları gösteriyor. Eriyen buzullar, dağların stabilitesini azaltarak bu tür heyelan riskini artırıyor.

• Gelecekteki Riskler: Benzer olayların gelecekte de meydana gelme olasılığı oldukça yüksek. İklim değişikliğiyle birlikte Grönland'daki buzulların erime hızının artması, bu tür doğal afetlerin sıklığını ve şiddetini artırabilir.

Bu araştırmanın önemi:

• Doğal afetlerin anlaşılması: Bu araştırma, iklim değişikliğinin tetiklediği doğal afetlerin ne kadar yıkıcı olabileceğini ve ne kadar geniş alanları etkileyebileceğini gösterdi.

• Erken uyarı sistemleri: Benzer olaylara karşı daha etkili erken uyarı sistemlerinin geliştirilmesine katkı sağlayabilir.

• Küresel ısınmanın etkileri: İklim değişikliğinin sadece deniz seviyesini yükseltmekle kalmayıp, aynı zamanda bu tür büyük ölçekli doğal afetlere de neden olabileceğini vurguluyor.